Grudzień to czas spotkań. Czas, kiedy więcej niż zwykle mówi się o byciu blisko, rozmowach,  domu, wspomnieniach, powrotach. Obraz wykreowany w mediach podpowiada też, że to magiczny okres; że powinniśmy odczuwać silniejszą niż zwykle więź z bliskimi i że nie ma wtedy miejsca na złość. Paradoksalnie jest to jednocześnie czas, kiedy bardzo łatwo o powiedzenie „za dużo” oraz nagle, spędzając ze sobą więcej czasu niż na co dzień, potrafimy bezrefleksyjnie kogoś urazić czy zasmucić. Czy można zatem coś zrobić, aby ten czas wykorzystać jak najlepiej i zminimalizować występowanie nieprzyjemnych sytuacji? Jeśli tak, to co?

Po pierwsze, nic nie musisz

Na wstępie warto zaznaczyć, że grudniowa tradycja spędzania czas z rodziną nie jest zadaniem do umieszczenia na liście „to do”. Jeśli z jakiegoś powodu nie spędzasz Świąt z rodziną lub spędzasz je z bliskimi w sposób powszechnie traktowany jako niestandardowy, to jest to jak najbardziej w porządku. Przede wszystkim w grudniowym czasie warto zadbać o komfort psychiczny, bo nie jest to konkurs na przeżycie trzech idealnych dni. W tym temacie warto posłuchać co w Slow podcaście mówi na ten temat Marta Niedźwiecka (znajdziesz  go w dziale Wiedza w naszej aplikacji - posłuchaj wygodnie na telefonie). W wymienionej rozmowie autorka podcastu ,,O Zmierzchu” zaznacza jak istotna jest akceptacja tego, że nikt nie ma obowiązku spędzać świątecznych dni w określony sposób i że zdrowy egoizm jest na miejscu - również wtedy, gdy zamiast czasu z rodziną wolimy wybrać inną formę przeżycia tego czasu.

‍

Po drugie, dzielmy się

Jeśli spędzamy Święta z bliskimi warto pamiętać, by dzielić się wieloma rzeczami: nie tylko uśmiechem, serdecznością, opowieściami, miłością, ale też obowiązkami. Wspólne przygotowywanie tych kilku, często jednak wyczekiwanych bardzo długo, dni pozwoli wzmocnić poczucie, że jesteśmy w tym razem, a dodatkowo nie stanie się dużym obciążeniem dla jednej osoby. Stereotypowo często opowiada się o mamach, które na samą myśl o grudniowym czasie widzą przed oczami godziny pracy w kuchni. Zaangażowanie wszystkich w przygotowania odejmuje komuś zmartwień i daje wszystkim uczestnikom poczucie sprawczości. Pomyśl też o satysfakcji, którą może przynieść grupowa praca.

Po trzecie, nie tylko przy stole

Zapewne wiele osób zna ten stan, kiedy okazuje się, że większość Świąt siedzieliśmy za stołem i wpychaliśmy w siebie kolejne porcje sałatki czy ciasta, zabijając nudę. Oczywiście, miło, że jest to dla wielu osób czas cieszenia się posiłkami i jest to ważny element świętowania. Jednak warto zadbać o równowagę i podjąć wspólnie lub samemu jakąś prostą aktywność fizyczną. Może być to wieczorny spacer, wspólne wybranie się na sanki jeśli akurat spadnie śnieg lub zrobienie porannego krótkiego treningu na macie.

‍

Po czwarte, stare i dobre planszówki

Bardzo prostym, integrującym oraz angażującym zajęciem są wszelkie gry planszowe i towarzyskie. Aktualnie na rynku pojawia się coraz więcej interesujących pozycji. Przy takiej okazji warto zwrócić uwagę na ,,Ego” i ,,Ego Family” (okazja do dowiedzenia się, ile o sobie nawzajem wiemy i prosty sposób na rozpoczęcie rozmowy), ,,Taboo” oraz ,,5 sekund” (jako gry angażujące szare komórki i wywołujące dreszczyk emocji) czy ,,Wsiąść do pociągu’’ (okazja do wyimaginowanych podróży dookoła świata). A jeśli ktoś ma ochotę połączyć punkt trzeci i czwarty, to można zagrać w ,,Twistera”, który poprzez zmuszenie uczestników do przybierania niecodziennych pozycji rozbawia zazwyczaj wszystkich dookoła i dosłownie zbliża.

Po piąte, jak rozmawiać?

Wszystkie wyżej wymienione pomysły na bardziej wartościowe i świadome spędzenie świątecznych dni oscylują wokół wszelkich aktywności. Wiadomo jednak, że warto też po prostu przy stole spokojnie usiąść i porozmawiać. Pamiętajmy wówczas o języku żyrafy, który charakteryzuje się empatią, słuchaniem drugiej osoby oraz wczuwaniem się w jej perspektywę, o czym niedawno na blogu pisała Julia. Dodatkowo istotna jest świadomość, że zawsze mamy prawo powiedzieć, że coś nas dotknęło lub zasmuciło. Jeśli w komunikacji interpersonalnej odczuwamy jakiś dyskomfort, jest to znak, że ktoś przekracza nasze granice. Mówienie ,,nie” oraz komunikowanie naszych potrzeb to podstawa do ich stawiania i nie powinno wiązać się to z poczuciem winy czy zawstydzeniem. Wiele z nas ma z tym problem. Mamy nadzieję, że odwagi i merytorycznej wiedzy na ten temat doda mini-kurs dotyczący asertywności, który niedługo znajdziesz w Mindy.

Może zdarzyć się tak, że dojdzie do konfliktu i w takiej sytuacji warto wiedzieć, jak go rozwiązać. Wyróżnia się dwie kategorie sposobów rozwiązywania konfliktów: destruktywne oraz konstruktywne. Do sposobów destruktywnych zaliczamy między innymi unikanie, użycie siły (fizycznej lub emocjonalnej), bagatelizowanie konfliktu, obwinianie, zachowania tłumiące (uciszenie innych) czy manipulację. Konstruktywnymi sposobami są za to na przykład powstrzymywanie się od wciągania do konfliktu osób trzecich, branie odpowiedzialności za własne słowa, rzetelne i uczciwe skonfrontowanie się z problemem, dbanie o to, by nie wyrządzić dalszych szkód emocjonalnych, wykorzystanie humoru dla rozluźnienia atmosfery, dbanie o równowagę pomiędzy zachowaniami pozytywnymi i negatywnymi, podjęcie wysiłku w kierunku zrozumienia perspektywy drugiej strony konfliktu czy uwzględnienie różnic, jakie między ludźmi zawsze na jakimś etapie relacji się pojawią. Jeżeli podczas konfliktu rzeczywiście chcemy dojść do porozumienia i wykorzystujemy konstruktywne sposoby radzenia sobie z nimi, może się okazać, że taka sytuacja przyniesie korzyści w postaci lepszego zrozumienia siebie i oczyszczenia atmosfery.

‍

To czas dla Ciebie

Jest wiele sposobów na to, aby świąteczny czas spędzić wartościowo i rzeczywiście dać sobie odpocząć. Każdy z nas ma prawo do spędzenia tego czasu po swojemu i tak, jak lubi. Przede wszystkim jednak zadbajmy o siebie nawzajem i bądźmy wyczuleni na swoje potrzeby - często nie tak trudno (jak nam się wydaje) smutek zamienić w uśmiech, a niepewność i strach w wewnętrzny spokój.

Źródła:

Granice w relacjach interpersonalnych. (n.d.). Centrum Dobrej Terapii. Retrieved December 14, 2021, https://www.centrumdobrejterapii.pl/materialy/granice-w-relacjach-interpersonalnych/ 

Frączek, Z. (2018). Konflikty w rodzinie i propozycje ich rozwiązywania. Kultura – Przemiany – Edukacja, 6, 141–154. https://doi.org/10.15584/kpe.2018.6.1